Bù lạch Thrips palmi Karny (Rầy lửa, bọ trỉ. bọ trĩ)

Họ: Thripidae; Bộ: Thysanoptera

PHÂN BỐ KÝ CHỦ

Loài bù lạch này có diện phân bố rất rộng và có thể tấn công trên nhiều loại cây trồng.

ÐẶC ÐIỂM HÌNH THÁI VÀ SINH HỌC

Bù lạch có cơ thể rất nhỏ, khoảng 1 mm, màu nâu nhạt. Miệng phát triển cho việc chích hút. Chân của bù lạch rất đặc biệt là đốt bàn không có móng mà tận cùng bằng một mảnh nhỏ.

Trứng bù lạch hình trái thận, nở trong thời gian từ 3 - 10 ngày.

Ấu trùng rất giống thành trùng nhưng màu nhạt hơn, phát triển trong từ 4 - 7 ngày.

Thành trùng từ 8 - 18 ngày, vòng đời khoảng 25 ngày.

TẬP QUÁN SINH SỐNG VÀ GÂY HẠI

  
Triệu chứng chùn đọt trên dưa hấu (Nguồn: Trần Thị Ba, ĐHCT) 
Thành trùng và vòng đời bù lạch (Nguồn: NSW Agriculture)

Bù lạch thường đẻ trứng trong mô lá. Cả ấu trùng và thành trùng bù lạch thường sống ở mặt dưới lá và hay chui vào gần gân để trốn, do đó rất khó nhìn thấy, và thuốc trừ sâu cũng rất khó tiếp xúc được với chúng. Bù lạch thường chích cho nhựa cây chảy ra để hút ăn, đôi khi còn cạp cả mô lá hoặc cây. Lá cây bị bù lạch gây hại sẽ có dạng quăn queo, lá non biến dạng và bị cong xuống phía dưới.

BIỆN PHÁP PHÒNG TRỊ

- Đốt các tàn dư thực vật.

- Áp dụng màn phủ nông nghiệp.

- Dùng bẩy màu vàng đặt vào rẫy từ khi cây con đến lúc trổ hoa để xác định mật số và quyết định khi nào áp dụng thuốc.

- Bù lạch rất khó trị vì nơi ẩn náu cũng như khả năng quen thuốc rất nhanh. Có thể lợi dụng thiên địch để khống chế mật số bù lạch. Nếu sử dụng thuốc hoá học để trị và nên thay đổi thuốc thường xuyên để tránh bù lạch quen thuốc. Dùng thuốc Actara hoặc Vertimec kết hợp với dầu khoáng.